Առաջադրանք 1
Առաջադրանք 1
Բագրատունիների թագավորություն/885-1045թթ./
- Գրավոր ներկայացրու Հայաստանի անկախության վերականգնման ընթացքի մասին:
855թ․ Հայաստանը ձեռք բերեց փաստական անկախություն․ սկսվեց պայքար Բագրատունիների ստեղծած պետականության միջազգային ճանաչման համար։ - Թվարկիր Բագրատունյաց Հայաստանի ստեղծման պատճառները
Արաբական պետության թուլացման և տրոհման ժամանակաշրջանում երկրի տնտեսական կյանքում տեղի էին ունենում խոշոր փոփոխություններ: Ամրապնդվում էր հայ իշխանների տնտեսությունը, ընդարձակվում էին նրանց տիրույթները: Զարգանում էր երկրի տնտեսությունը, վերելք էին ապրում գյուղատնտեսությունը և արհեստագործությունը: Տնտեսապես և ռազմականապես զորեղացող հայ նախարարներն անկախության էին ձգտում: Նրանք էլ գլխավորեցին հայկական պետականությունը վերականգնելու համաժողովրդական շարժումը: Հայ ժողովրդի բոլոր խավերը միասնական էին, և բոլորն էլ երազում էին անկախությունը վերականգնելու մասին: - Պատմիր Բագրատունիների ծագումնաբանության մասին: Ներկայացրու դրոշը ,զինանշանը:
Բագրատունիների ծագումնաբանական արմատները հասնում են Արատտապետության և Վանի թագավորությանժամանակներում գոյություն ունեցած Բագադատա, Բագա, Բագարնա կամ Բագավանդա անունները կրած տոհմերը և Բագբատու, Բագբաշտուկամ Բագմաշտու ցեղանունն ու դիցանունը, որոնք ծագում են հնդեվրոպական-արիական բագարմատից։ - Համեմատել Աշոտ Առաջինի և Սմբատ Առաջինի ներքին , արտաքին քաղաքականությունը:
862թ Աշոտ Բագրատունին ճանաչվեց իշխանաց իշխան,նրան տրվեց հարկեր հավաքելու իրավունքը և խիստ կրճատվեց խալիֆայությանը վճարվող հարկերը,հայրենիք վերադարձան գերեվարված հայ իշխանները:Նա վերակազմեց բանակը թիվը հասցնելով 40000-ի ր իր եղբայր Աբասին նշանակեց սպարապետ:Աշոտ առաջինը մահացավ 890թ և իր հաջորդ Սբատ առաջինին թողեց ամուր և միավորված երկիր:Սմբատը ավարտեց հայկական հողերի միավորման գործը,893թ բարեկամության և առևտրական պայմանագիր կնքեց Բյուզանդիայի հետ:Նույն թվին Դվինում տեղի ունեցավ ուժեղ երկրաշարժ,զոհվեցին բազմաթիվ մարդիկ և այս աղետին գումարվեց Հայաստանի քաղաքական վիճակի վատթարացումը:Ամիրանի գլխավորությամբ Արաբները ներխուժեցին Հայաստան ,գրավեցին Նախճավանը,ապա ավերված Դվինը:894թ Արագածոտն գավառի Դողս գյուղում հայոց փայլուն հաղթանակ տարան և վտարեցին արաբներին Հայաստանից:
Աղբյուրը ՝Հայոց պատմություն ,7-րդ դասարանի դասագիրք, էջ 78-85, /պատմել/
Արքայացանկ
- Աշոտ Ա 885-890
- Սմբատ Ա 890-914
- Աշոտ Բ Երկաթ 914-928
- Աբաս 928-953
- Աշոտ Գ Ողորմած953-977
- Սմբատ Բ Տիեզերակալ 977-990
- Գագիկ Ա 990-1020
- Հովհաննես-Սմբատ 1020-1041
- Գագիկ Բ 1042-1045
Առաջադրանք 2
- Քաղաքական ինչ իրավիճակում Աշոտ Երկաթը գահ բարձրացավ:
Իր հորը՝ Սմբատ I-ինին խաչել էին Դվինի պարիսպներին: Հայաստանը կրկին կորցնում էր պետականությունը: Արաբների զորքերը ավիրում էին երկիրը: - Բնութագրել Աշոտ Երկաթին:
Ուժեղ էր երկաթի պես, անվախ, խելացի ու հայրենասեր: - Պատմիր Աշոտ Երկաթի օրոք արաբների դեմ պայքարի ընթացքի, արդյունքների մասին:
- Թագավոր դառնալուց հետո Աշոտ Երկաթը վերակազմավորեց բանակը, միավորեց նախարարների: Երբ արաբները փորձեցին պառկտում մտցնել՝ թագ ուղարկելով իր եղբոր որդուն՝ Աշոտ սպարապետին, նա կարողացավ սպարապետին կարգի հրավիրել:
921 թ. Աշոտ Երկաթը պատսպարվեց Սևանա կղզում: Արաբները մոտեցան ափին: Աշոտը հրամայեց զինվորներին մոտենալ ափին և ձև թափել, թե ազնեն են: Նրանք վերջին պահին զենքերը հանեցին և նետահարեցին ափին կանգնած արաբներին: Սևանա հաղթանակին հաջորդեց երկրորդ հաղթանակը: Գևորգ Մարզպետունին փոքրաթիվ ջոկատից։ Երկու ծանր պարտությունից հետո արաբներ մինչև 925 թ. իրենց զորքերն ամբողջությամբ դուրս բերեցին Հայաստանից: - Պատմիր Երազգավորս միջնադարյան քաղաքի մասին/քարտեզում գտիր՝որտեղ է գտնվում/;
VII դարում այն սովորական գյուղ էր, իսկ IX դարի վերջերին, մատենագիրների արտահայտությամբ, գյուղաքաղաք, քաղաքագյուղ։ Մայրաքաղաք դառնալուց հետո Երազգավորսը վերածվում է քաղաքի։ Աշոտ Երկաթն է Երազգավորսը դարձնում մայրաքաղաք: - Կարդալ Գևորգ Մարզպետունու մասին 10 նախադասությամբ ամփոփել
Գևորգ Մարզպետունին ուներ ընդամենը 19 զինվոր, որովհետև Գառնու բնակիչները չհամաձյնվեցին միանալ իր զորքին: Բայց դա էլ էր բավական հաղթանակ տանելու համար: Գիշերը Գևորգը հրամայում է գյուղացիներին դուրս գալ ամրոցի պարիսպների մոտ և վայրենի գոռոցներ հանել, որ թշնամին մտածի, թե Գևորգի զորքը մեծ է: Իսկ ինքը իր 19 զինվորների հետ հանկարծակի հարձակվում է քնած թշնամու վրա, այրում ու ջախջախում նրանց:
Աղբյուրը՝ Հայոց պատմություն , 7-րդ դասարան դասագիրք, էջ 85-87, Աշոտ Երկաթ